De laatste tijd gaat het over misbruik in het boeddhisme. Dat is ook hard nodig. Dat had decennia zo niet eeuwen geleden al in de kiem gesmoord moeten worden, maar helaas. Dus ja, het moet erover gaan. Maar verlies daarbij het echte werk niet uit het oog.
Misbruik is een symptoom, een uiterst uitvloeisel van een systeem van gekte en idiotie dat wederzijds wordt geïnitieerd, bevestigd en in stand gehouden tot schijn-heil van ‘meester’ (onzinterm) en leerling. Dat systeem zelf is het kernprobleem en een onoverkomelijke hindernis op de weg.
Het is een breed fenomeen, maar ik beperk me tot de eigen club. Dat is al erg genoeg en over de rest weet ik weinig.
Veel mensen denken dat ze zen begrijpen of zelfs beoefenen, maar in werkelijkheid zijn ze verblind doordat iemand ze een nep-leer door de strot heeft geduwd: niet-weten, niet oordelen, kijk alleen naar je eigen fouten, juist spreken (uitgelegd als: nooit expliciet kritiek uiten), voorbij goed en kwaad, niet de boeddha, dharma of sangha in diskrediet brengen, het ligt nooit aan de ‘leraar’ maar altijd aan jou, zen leidt tot meer geluk, en wee je gebeente als je dat niet ervaart. (En of je dan nu even de enquête wilt invullen.)
Als dit valt in de vruchtbare grond van behoeftig wensdenken is het een kleine stap naar wegkijkgedrag en zelfcensuur om de nieuw gevonden schijnwerkelijkheid in stand te houden. Zen gaat over de werkelijkheid zoals die is, maar de meesten leven toch nog steeds liever in wonderland. En de meest weldenkende wezens verworden tot de meest devote domkoppen zodra ze in een zencentrumpje terechtkomen waar de altaren van bladgoud zijn of de luiken van rijstpapier.
Betovering
Er zijn er die dit ontdekken en er dan hun vak van maken. Geld verdienen met de verkoop van schaamteloze lulkoek. Status, macht en positie verwerven met namaakmystiek. Om die positie vervolgens met het geweld van betovering, spin en zo nodig ontkenning en (collectieve) verdringing in stand te houden.
Het grote probleem is dat het veel te vaak niet gaat waarover het zou kunnen gaan. Het zou kunnen gaan over zien, maar alles wat zich ontwikkelt is een nieuw soort blindheid. Je gaat met een VR-bril op de wijde wereld in. Vroeg of laat knal je tegen een boom of lig je onder een truck. Of blijkt ineens dat je in je blootje loopt.
Waar het wel over gaat in zen: niks kritiekloos slikken van een ander, maar ontwaken tot je ware zelf. Da’s een kwestie van doen. Niemand kan het je geven, niemand heeft iets in pacht. Waarom tijd verspillen met onzin?
24 juli 2017
Met alles in deze tektst eens … behalve met “niemand heeft iets in pacht”. Dat viind ik iets te kort door de bocht. Volgens mijn ervaring zijn er namelijk leraren (by lack of a better term) die wél wat in pacht hebben. Maar nee, niet jouw eigen verlichting.
FU
24 juli 2017
Een goede, oprechte ‘leraar’ (zeer zeldzaam) kan zeker iets te bieden hebben (als in: begeleiding), maar heeft daarmee volgens mij nog steeds niks in pacht. Als ’t goed is, zou hij ook de eerste moeten zijn die dat verheldert. Maar misschien meer de definitie van ‘in pacht’ waar we het nu over hebben. Wel goed om het te verduidelijken.
24 juli 2017
Verhelderd en mee eens, Ron. Dank.
24 juli 2017
Hartelijk dank voor dit heldere stuk. Wat mij hierin vooral zo aanspreekt is het zien van misbruik, in welke vorm ook, als een uitvloeisel van het uit handen geven van je eigen ontwikkeling. Precies die eigen verantwoording is wat Boeddhisme voor mij zoveel waardevoller maakt dan de kerk waar mijn wortels liggen. En het is goed dat misbruik aan de kaak wordt gesteld. Maar als de wijzende vinger (in dit geval naar “de schuldigen”) meer aandacht krijgt dan de basis waaruit het voortvloeit schieten we mogelijk massaal weer ons doel voorbij.
24 juli 2017
Bedankt voor je heldere betoog, ik ben het er grondig mee eens!
Het is van groot belang dat wij onze eigen afhankelijkheid steeds blijven onderzoeken.
24 juli 2017
Zelf zie ik “het systeem” niet als kernprobleem, maar als vruchtbare voedingsbodem waarop zij die het kernprobleem in zich dragen, uitstekend zullen gedijen.
“Het systeem” is voor hen een middel om hun plannen te kunnen verwezenlijken, het systeem wordt misbruikt net als de devote volgers van welk systeem dan ook.
Zou het systeem het kernprobleem zijn, dan zou overal en altijd waar zo’n systeem operationeel is, het misbruik actief zijn.
Dat is gelukkig niet het geval.
Stond er niet ergens opgetekend (vrij vertaald) dat de boeddha zou hebben gezegd: “Wie het ook schrijft, wie het ook tegen je zegt en al zeg ik het zelf, toets alles altijd aan je eigen gezonde verstand”.
Als iedereen dat zou doen, dan zou er geen systeem te bedenken zijn waar misbruik, waar dan ook en in welke vorm dan ook, voort kan duren.
Er is nog een lange weg te gaan…..
26 juli 2017
Het systeem dat je beschrijft bestaat naar mijn mening niet alleen uit de leraar en de leerling. De schijn van heiligheid, die om sommige leraren hangt, wordt in veel gevallen bevestigd en verdedigd door de belangrijkste volgelingen.